Zellig Harris's Operator Grammar

ค้น ๆ เรื่อง Dependency Grammar อยู่ ก็ไปเจอนี่เข้า: Operator Grammar

เท่าที่อ่าน ๆ ไม่กี่หน้า ก็ประมาณว่า Operator Grammar เสนอข้อจำกัดสากล (universal constraint) 3 อย่าง คือ Dependency การจะใช้คำบางคำได้จำเป็นต้องมีคำอื่นบางคำร่วมด้วย, Likelihood การใช้คำร่วมกันบางแบบมีโอกาสเกิดมากกว่าแบบอื่น, Reduction คำในแบบผสมที่มีโอกาสเกิดสูงสามารถลดรูปให้สั้นลงได้ และบางครั้งก็ละทั้งหมดได้เลย

ซึ่งนักภาษาศาสตร์บางคนก็ชี้ การมี Likelihood นี้ หมายถึง Operator Grammar นี้ คำนึงถึงเรื่อง สถิติ/ความน่าจะเป็น ในแก่นของไวยากรณ์เลย ไม่ใช่เป็นการเพิ่มเติมทีหลัง

ส่วนเรื่อง Reduction ก็เป็นตัวชี้ให้เห็นได้ว่า การลดขนาดของข้อความ/จำนวนคำ ไม่จำเป็นต้องเป็น การลดจำนวนของสารสนเทศ (information)

นอกจากนี้ในการวิพากษ์เปรียบเทียบ Link Grammar และ Operator Grammar (ซึ่งต่างก็มีแนวคิดบางส่วนคล้ายคลึง/ได้อิทธิพลมาจาก Dependency Grammar) ด้วย โดยบอกว่า Operator Grammar นั้น มีเรื่อง semantics ด้วย (และ Link Grammar ไม่มี) โดยผมคิดว่าอยู่ในส่วนของ Dependency ที่มีคำประเภทต่าง ๆ ที่ต้องการอาร์กิวเมนต์ต่าง ๆ กัน (เช่น นาม ไม่ต้องการอาร์กิวเมนต์เลย, กริยาบางประเภทต้องการนามหนึ่งตัว บางประเภทต้องการสองตัว) ซึ่งตรงนี้คิดว่าได้รับอิทธิพลมาจาก Categorial Grammar

Operator Grammar นี้ เสนอโดย Zellig Harris ซึ่งในวิกิพีเดียบอกว่า นี่เป็นผลงานที่สรุปงานทั้งชีวิตของเขา 60 ปีในการครุ่นคิดเรื่องภาษา สารสนเทศ และวาทกรรม เขาเป็นผู้ก่อตั้งภาควิชาภาษาศาสตร์แห่งแรกในสหรัฐอเมริกา ที่มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย (ซึ่งจนถึงปัจจุบัน เพนซิลเวเนียก็ยังเป็นหนึ่งในมหาวิทยาลัยชั้นนำด้านภาษาศาสตร์และภาษาศาสตร์เชิงคำนวณมาโดยตลอด ทฤษฎีไวยากรณ์มากมายเกิดขึ้นที่นี่) Zellig Harris เป็นอาจารย์ภาษาศาสตร์ของ Noam Chomsky

ผมอ่านทั้งหมดด้วยความตื่นเต้น

Zellig S. Harris (1909-1992)

• 1988. Language and Information (ISBN 0-231-06662-7)
• 1989. The Form of Information in Science: Analysis of an immunology sublanguage (ISBN 90-277-2516-0)
• 1991. A Theory of Language and Information: A Mathematical Approach (ISBN 0-19-824224-7)
• 1997. The Transformation of Capitalist Society (ISBN 0-8476-8412-1)

technorati tags: Zellig Harris, Operator Grammar, computational linguistics